Lanima Psychology
Hayatımızın farklı dönemlerinde yorgunluk, stres ve umutsuzlukla karşılaşabiliriz. Ancak bu duygular uzun süreli hale geldiğinde, özellikle iş hayatında, tükenmişlik sendromu adı verilen ciddi bir durum ortaya çıkabilir. İlk kez 1975 yılında Freudenberg tarafından tanımlanan tükenmişlik sendromu, fiziksel, duygusal ve zihinsel kaynakların tükenmesiyle kendini gösterir. Maslach ve Jackson’a göre, tükenmişlik fiziksel yorgunluk, çaresizlik, olumsuz benlik algısı ve insanlara karşı duyarsızlık gibi belirtilerle ortaya çıkan bir durumdur.
Duygusal Tükenme:
İş yükünün ağırlaşmasıyla kişinin fiziksel ve duygusal enerjisinin tükenmesi. Halsizlik, özgüven kaybı ve işe karşı ilgi eksikliği bu boyutun öne çıkan belirtileridir.
Duyarsızlaşma:
İnsanlarla olan ilişkilerde uzaklaşma ve kayıtsızlık hissi. Bu durum, özellikle insan odaklı mesleklerde çalışan bireylerde sıklıkla görülür.
Kişisel Başarı Duygusunun Azalması:
Kişinin kendisini başarısız ve yetersiz hissetmesi, üretkenliğin düşmesi ve moral kaybı bu kategoridedir.
Tükenmişlik sendromu yaşamaya yatkın olan meslekler içinde, sağlık çalışanları, öğretmenler ve psikolog/psikoterapistler en başlardadırlar. Bir öğretmen düşünün. Öğrencilerine en iyisini vermek için sürekli çabalıyor, ancak hem fiziksel hem de duygusal olarak tükendiğini fark ediyor. Artık öğrencilerine karşı eskisi kadar ilgili değil ve kendini giderek yetersiz hissediyor. Bu durum, tükenmişlik sendromunun somut bir örneği olabilir.
Tükenmişliğin ortaya çıkmasında birden fazla faktör rol oynar. İş yükü, sürekli stres, işyerinde adaletsizlik, kişinin kontrol alanının sınırlı olması ve rol belirsizliği gibi unsurlar tükenmişliği tetikleyen nedenlerden bazılarıdır. Bunun yanı sıra, bireyin kendine yüksek beklentiler koyması ve bu beklentilere ulaşmaya çalışırken kendi ihtiyaçlarını ihmal etmesi de önemli bir etkendir.
Tükenmişlik sendromuyla baş etmek için:
Destek Alın: Yakın çevrenizden veya profesyonellerden yardım istemekten çekinmeyin. Bir destek grubuna katılmak, yalnız olmadığınızı hissettirebilir.
Hedeflerinizi Gözden Geçirin: Kendinize gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler koyarak beklentilerinizi yeniden düzenleyin.
Sağlığınıza Özen Gösterin: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve yeterli uyku almak hem fiziksel hem de duygusal iyileşme için önemlidir.
Sınır Koymayı Öğrenin: İş ve özel hayat dengesini sağlamak adına "hayır" demeyi öğrenin.
Profesyonel Yardım Alın: Psikolog veya terapistlerden destek alarak tükenmişliğin üstesinden gelmek için bir yol haritası oluşturabilirsiniz.
Tükenmişlik sendromu, fark edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Ancak, belirtilerini fark edip harekete geçmek bu süreci yönetilebilir kılar. Kendi ihtiyaçlarınızı göz ardı etmeden, dengeli bir yaşam sürdürmek tükenmişliği önlemede kritik bir adımdır. Unutmayın, sağlığınız ve mutluluğunuz en büyük önceliğiniz olmalı.
Eğer tükenmişlik sendromu ile ilgili daha fazla bilgi almak ya da bu konuda destek almak isterseniz, Lanima Psychology olarak yanınızdayız. Bizimle iletişime geçerek bu zorlu sürecin üstesinden gelmek için ilk adımı atabilirsiniz.